Ҳуқуқий муносабат

Дейлик, ходим ишга кеч қолди. Шу сабаб тушунтириш хатини ёзганидан кейин унга нисбатан чора кўрилмаган. Аммо бир қанча вақт ўтгач, ушбу тушунтириш хати интизомий жазо чораси қўллаш учун асос бўлиши мумкинми?

Тошкент давлат юридик университети ўқитувчиси Жалолиддин Қўчқоров бу борада қуйидагича тушунтириш берди:  

– Меҳнат кодексига кўра, меҳнат интизомини, яъни меҳнат тўғрисидаги қонунчиликка, жамоа келишувларига, жамоа шартномасига, шунингдек, ички меҳнат тартиби қоидаларига, бошқа ички ҳужжатларга ва меҳнат шартномасига мувофиқ белгиланган хулқ-атвор қоидаларини бузган ёки улардан четга чиққан ходимдан тушунтириш хати олинади ва унга интизомий жазо чораси қўлланилади.

Жумладан, ходим 2025 йил 1 апрель ва 2 апрель санасида ишга бир соат узрли сабабларсиз кечикиб келди. У мана шу ҳаракатлари билан меҳнат интизомини бузган ҳисобланади. Иш берувчи ходимдан тушунтириш хати олиши ва интизомий жазо чораси қўллаши мумкин. Хўш, иш берувчи тушунтириш хати олсаю, лекин интизомий чора қўлламаса нима бўлади? (Одатда иш берувчилар йиғиб юрибман, папкага тикиб боряпман деб дағдаға қилади).

Меҳнат Кодексининг 314-моддаси 1-қисмига кўра, интизомий жазо интизомий қилмиш аниқланганидан кейин дарҳол, бироқ аниқланган кундан эътиборан бир ойдан кечиктирмай қўлланилади, бунда ходим вақтинча ишга лаёқатсиз бўлган ёки таътилда бўлган давр ҳисобга олинмайди.

Демак ходим жорий йилнинг 1 апрель ва 2 апрель санасида ишга бир соат узрли сабабларсиз кечикиб келди. Иш берувчи буни ўша куннинг ўзидаёқ аниқлади ва ходимдан 2 апрель санасида тушунтириш хати олди. Мазкур меҳнат интизомини бузиш юзасидан ходимга нисбатан 2 май санасига қадар (бир ойдан кечиктирмай) интизомий жазо чорасини қўллаши керак. Бир ойдан ўтиб кетдими қўллай олмайди. Бу дегани, ходимнинг ёзиб берган тушунтириш хати ҳам бир ойдан кейин ҳеч нарсага ярамай қолади.

Гулноза Бобоева, ЎзА