Inson huquqlari bo'yicha Oliy komissari Boshqarmasi Birlashgan Millatlar Tashkiloti tizimida inson huquqlarini monitoring qilishning turli mexanizmlariga eng yaxshi tajriba va yordamni taqdim etish uchun ishlaydi: Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nizomiga asoslangan organlari, shu jumladan Inson huquqlari Kengashi va uning ostida tashkil etilgan tashkilotlar, inson huquqlari bo'yicha xalqaro shartnomalar va ishtirokchi davlatlar tomonidan ularning shartnoma majburiyatlariga rioya etilishini nazorat qilish vakolati berilgan mustaqil ekspertlardan iborat. Inson huquqlari bo'yicha kengash va shartnomalar bo'yicha BMTTD bo'limi yuqorida ko'rsatilgan organlarning aksariyatiga ma'muriy xizmatlar ko'rsatadi.

Ustav organlari

Ustav organlariga sobiq Inson huquqlari bo'yicha komissiya, Inson huquqlari bo'yicha komissiyani almashtirgan Inson huquqlari bo'yicha kengash va maxsus protseduralar kiradi.

Inson huquqlari bo'yicha kengash o'zining birinchi yig'ilishini 2006 yil 19 iyunda o'tkazdi. Ushbu hukumatlararo organ Jenevada yiliga 10 hafta davomida faoliyat yuritadi. Kengash Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo 47 davlatdan iborat bo'lib, ular dastlab 3 yilga saylanadi va o'z vakolatlarini ketma-ket ikki muddatdan ortiq bajara olmaydilar. Inson huquqlari bo'yicha kengash inson huquqlari buzilishini to'xtatish, tengsizlik va kamsitishni yo'q qilish va huquqbuzarlarni fosh qilish huquqiga ega.

Inson huquqlari kengashi Bosh Assambleya tomonidan berilgan mandatlarga muvofiq inson huquqlari bo'yicha Oliy komissar boshqarmasidan alohida mustaqil organ hisoblanadi. Shu bilan birga, BMTTD inson huquqlari bo'yicha Kengashning majlislari va keyingi majlislarini o'tkazishni ta'minlaydi.

"Maxsus protseduralar" - inson huquqlari bo'yicha komissiya va inson huquqlari bo'yicha Kengash tomonidan qabul qilingan mexanizmlarga mamlakatdagi muayyan vaziyatlarni yoki dunyoning barcha mintaqalarida tematik masalalarni ko'rib chiqish uchun berilgan umumiy nom.

BMTTD ma'ruzachilarning, mustaqil ekspertlarning va ishchi guruhlarning ishini maxsus protseduralar bilan ta'minlash bo'limi orqali qo'llab-quvvatlaydi, bu esa o'z navbatida tematik mandatlarga xizmat qiladi va tizim sifatida maxsus tartib-qoidalarga markazlashtirilgan yordam beradi. Joylardagi missiyalarni bajarish va texnik hamkorlik departamenti mamlakat mandatlari ishini qo'llab-quvvatlaydi.

Shartnomaviy organlar

Inson huquqlari bo'yicha 9 ta yirik xalqaro shartnomalar mavjud. 1948 yilda Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi qabul qilinganidan beri, Birlashgan Millatlar Tashkilotiga barcha a'zo davlatlar kamida bitta inson huquqlari to'g'risidagi shartnomani ratifikatsiya qilgan.

Xozirda 10 ta shartnomaviy organlar mavjud, ular mustaqil ekspert qo'mitalari hisoblanadi. Ularning to'qqiztasi BMTga a'zo davlatlar tomonidan inson huquqlari bo'yicha shartnomalarning bajarilishini nazorat qiladilar, o'ninchi shartnomaviy organ - Qiynoqlarga qarshi konvensiyaning Fakultativ protokoliga binoan tuzilgan Qiynoqlarning oldini olish bo'yicha quyi qo'mita Fakultativ protokolga a'zo davlatlardagi qamoqda saqlash joylarini tekshiradi.

Organlar shartnomaning qoidalariga muvofiq tuziladi, ularning bajarilishini nazorat qiladi. Inson huquqlari bo'yicha Oliy komissari Boshqarmasi shartnoma organlariga ularning ish uslublarini belgilangan talablarga muvofiqlashtirishda yordam beradi.

BMTning boshqa tuzilmalari va agentliklari inson huquqlarini himoya qilish bilan shug'ullanadi.