Samarqand shahrida "Markaziy Osiyo - Yevropa Ittifoqi" birinchi sammiti bo‘lib o‘tmoqda. "Kelajakka sarmoya kiritish" shiori ostida o‘tkazilayotgan tadbir Yevropa Ittifoqi va Markaziy Osiyo munosabatlarida yangi sahifa ochadi.

Mazkur nufuzli anjumanning ahamiyati xususida O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligi vaziri Ibrohim Abdurahmonov fikrlarini bildirdi. 

– Bugun mamlakatimizning chekka hududlari va qishloqlarda istiqomat qiluvchi  aholi bandligini ta’minlash orqali ularning daromadlarini oshirish,  qishloq hududlarida  dehqonchilik madaniyatini yuksaltirish borasida  Qishloq xo‘jaligi vazirligi tomonidan puxta o‘ylangan dasturlar asosida qator chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Bunda esa agrar soha taraqqiy etgan rivojlangan davlatlarning tajribasini o‘rganish, xalqaro tashkilotlar va moliya institutlari bilan hamkorlik qilish o‘zining ijobiy samarasini bermoqda. O‘zbekiston agrar tarmog‘ini rivojlantirish, chekka hududlarda aholi farovonligini oshirishga qaratilgan grant dasturlari va xalqaro loyihalar bugun ko‘zlangan natijalarni bermoqda.

Yevropa Ittifoqi uchun Markaziy Osiyo muhim hamkor. O‘zbekiston Respublikasi Hukumati va  Yevropa Ittifoqi o‘rtasida 2023-2027 yillarga  mo‘ljallangan 27 million yevro miqdoridagi “O‘zbekiston Respublikasi  qishloq hududlarida barqaror turmush tarzi hamda qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat tarmog‘ini rivojlantirishda byudjet ko‘magi” grant dasturi loyihasi ham ana shunday ezgu maqsadlarga xizmat qilmoqda. Grant dasturi  doirasida 6 million yevrolik 1-transh mablag‘lar hisobiga 5 ta ustuvor yo‘nalishda 17 ta chora-tadbir amalga oshirish maqsad qilingan.

Kezi kelganda aytib o‘tish kerakki, qishloq xo‘jaligi ekinlarining yangi, serhosil navlarini yaratish, ularning iqlim o‘zgarishining salbiy ta’sirlari hamda turli zararkunandalarga qarshi kurashuvchanligini  oshirishda sohada amalga oshirilayotgan ilmiy-tadqiqot ishlari alohida ahamiyatga ega. Ilmiy izlanishlarda esa fan va texnikaning ilg‘or yutuqlari, zamonaviy laboratoriya uskunalarisiz samaradorlikni ta’minlab bo‘lmaydi.

“Soha boshqaruvida davlat ishtirokini kamaytirish va investitsiyaviy jozibadorlikni oshirish” yo‘nalishidagi grant dasturi loyihasi 278,8 ming AQSH dollariga teng bo‘lib, BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO), Qishloq xo‘jaligini rivojlantirish xalqaro jamg‘armasi (IFAD), Paxta bo‘yicha Xalqaro maslahat qo‘mitasi (ICAC) ishtirokida amalga oshirilayotgan qator loyihalarni moliyalashtirishga qaratilgani bilan ahamiyatli. Bu yo‘nalishda agrar va oziq-ovqat sohalarida yuqori darajadagi ko‘rgazma, xalqaro seminar va konferensiyalarni tashkil qilishda fuqarolik jamiyati institutlari va xalqaro tashkilotlar ekspertlarini keng jalb etish, shuningdek ular ishtirokida turli uchrashuvlar, seminarlar, davra suhbatlari va matbuot anjumanlarini tashkil etish ko‘zda tutilgan.

So‘nggi yillarda kuzatilayotgan iqlim o‘zgarishining salbiy oqibatlaridan dunyo davlatlari birdek aziyat chekmoqda. Shu bois mamlakatimizda ham ekologik muvozanatni saqlash, “yashil” iqtisodiyotni rivojlantirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarilgan bo‘lib, bu borada keng qamrovli ishlar amalga oshirilmoqda. Yevropa Ittifoqi bilan hamkorlikdagi grant dasturi doirasida yana bir ustuvor yo‘nalish “Tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va atrof-muhit muhofazasini ta’minlash”  hisoblanadi. Bu yo‘nalishdagi umumiy qiymati 1 949,3 ming AQSH dollarini tashkil etuvchi loyiha doirasida Orol dengizining qurigan sathida o‘rmonlar barpo qilish, himoya o‘rmonzorlar maydonlarini kengaytirish, qishloq xo‘jaligi yerlarida shamoldan himoyalovchi yashil yo‘laklarni ko‘paytirish, mukammal monitoring tizimini yaratish, qishloq xo‘jaligida ekologiya va iqlim uchun xavfsiz amaliyotni targ‘ib qilish hamda  qishloq xo‘jaligini iqlim o‘zgarishiga moslashtirish va sohaning iqlimga salbiy ta’sirlarini yumshatish bo‘yicha “Milliy dastur” asosida Qoraqalpog‘iston Respublikasida suv tejovchi texnologiyalarni joriy qilish bo‘yicha keng qamrovli ishlar amalga oshirilmoqda.

Albatta, agrar sohada Yevropa Ittifoqi va hamkor tashkilotlar bilan amalga oshirilayotgan ishlar shular bilan chegaralanib qolmaydi. Ayni paytda  2-transh to‘loviga asosan umumiy qiymati 7 million yevroga teng loyihalarni 2025 yilning ikkinchi choragida amalga oshirish rejalashtirilgan. Kelishuvga muvofiq, 2025 yilning 2-choragida vazirlik tomonidan sohada amalga oshiriladigan islohotlar hamda Bitimda belgilangan davlat majburiyatlari ijrosi bo‘yicha hisobot tayyorlanib, o‘rnatilgan tartibda Yevropa Ittifoqi delegatsiyasi bilan kelishildi.

Shu kunlarda o‘tkazilayotgan tarixiy sammit esa Yevropa Ittifoqi bilan nafaqat O‘zbekiston, balki Markaziy Osiyo davlatlarining  hamkorligida yangi sahifalar ochishi orqali esda qoladi. Shuningdek, aynan agrar sohada Yevropaning rivojlangan davlatlari tajribasi, ilm-fan yutuqlari, innovatsion yangiliklarini Markaziy Osiyo davlatlari qishloq xo‘jaligida joriy etishda ham muhim ahamiyat kasb etadi.

Davlatimiz rahbari ta’kidlab o‘tganidek, Markaziy Osiyo va Yevropa Ittifoqi an’anaviy sheriklar bo‘lib, o‘zaro yaqin hamkorlik uchun talab faqat o‘sib bormoqda. Biz ham Yevropa tomoni kabi xalqaro huquqning tamoyil va me’yorlariga sodiqligimizni bildiramiz. 

O‘zA muxbiri

Muhayyo Toshqorayeva yozib oldi.